Kaimo plėtros žemėtvarkos projektų vaidmuo darniam teritorijų vystymui
Praškevičienė, Alma |
Tyrimo tikslas – išanalizavus Ignalinos, Plungės ir Varėnos rajonų savivaldybėse 2014-2017 metais patvirtintus kaimo plėtros žemėtvarkos projektus, išskirti esminius kriterijus ir probleminius sprendinius, lemiančius darnų kaimo plėtros vystymąsi. Atlikta išsami literatūros šaltinių analizė, pasitelkti indukcijos, dedukcijos, statistinių duomenų rinkimo, sisteminimo, vidurkių, grupavimo, palyginimo ir apdorojimo metodai bei grafinio modeliavimo metodai, anketinė specialistų-ekspertų apklausa. KPŽP kartografinių duomenų analizė atlikta naudojantis žemės informacinės sistemos teminiais erdvinių duomenų rinkiniais. Nustatyta KPŽP įtaką darniam teritorijų vystymui, pagal išskirtus projektinių sprendinių kriterijus, apibendrinančius darnumo ir tvarumo idėjas teritorijų planavime. Analizuojamu laikotarpiu savivaldybėse patvirtinti 168 KPŽP, iš kurių: 79 proc. tikslu parinkti ūkininko sodybos ir/ar žemės ūkio veiklai reikalingų statinių vietai ir 21 proc. miškui įveisti ne miško žemėje, o žemės ūkio valdos pertvarkymo ir kompleksinio žemės ūkio ir kaimo plėtros projektų šiuo laikotarpiu patvirtinta nebuvo. Nustatyta, kad 61 proc. projektų patvirtinti vaizdingose, rekreacinio naudojimo vietovėse, 67 proc. nedideliuose iki 3 ha. žemės sklypuose. KPŽP dažniausiai rengiami, tikslu pasistatyti gyvenamąjį namą žemės ūkio paskirties žemėje savo šeimos poreikiams. Išskirti darniai kaimo plėtrai reikšmingi KPŽP sprendiniai: planuojama ūkinė veikla, projektuojamo žemės sklypo plotas, užstatymo zonos plotas, dirvožemio našumas bei inžinerinis teritorijos paruošimas.
Research aim: to identify the essential criteria and problematic solutions that determine the sustainable development of rural development after performing the analyzis of the RDLP in Ignalina, Plunge and Varena district municipalities for the period of 2014-2017. Analysis of literature sources was completed using indutions, deductions, collection of statistical data, systematization, averages, grouping, comparison, processing methods, graphical modeling methods, questionnaire expert-expert. The analysis of the RDLP cartographic data was carried out using thematic spatial data sets of the land information systems. The influence of rural development land management projects on sustainable development of territories has been determined, according to the distinguished project solution criteria, summarizing the ideas of sustainability in territorial planning. During the analyzed period, 168 RDLP were approved in municipalities, of which 79% was meant for choosing the location of the farm buildings and/or agricultural activities necessary for the farm and 21% - to plant the forest, but there was no approval of the restructuring of the agricultural holding and integrated agricultural and rural development projects during this period. It was found that 61% of projects was approved in areas of recreational use, 67%. of small to 3 ha. land plots. The RDLP is usually designed to build a dwelling house in agricultural land for the needs of its family. The solutions of the RDLP relevant for sustainable rural development are distinguished: planned economic activities, area of the plot of land projected, area of the building area, soil productivity and engineering site preparation.