Obraz dębu i lipy w literaturze polskiej i litewskiej XIX – p. XX wieku. Studium porównawcze
Gajevska, Stanislava |
Magistrinis darbas Ąžuolo ir liepos atvaizdas lenkų ir lietuvių literatūroje XIX – XX a. pradžioje. Lyginamasis tyrimas – tai yra mėginimas apžvelgti ąžuolo ir liepos motyvus bei funkcijas kultūroje ir lenkų bei lietuvių literatūroje komparatyvistikos kontekste. Pagrindinis šio darbo tikslas yra rasti atsakymą į klausimą: kaip šie medžiai funkcijonavo abiejose paminėtuose liaudies kultūrose, o taip pat nustatyti skirtumus ir panašumus šių motyvų vaizdavimo lenkų ir lietuvių poezijoje XIX – XX a. pradžioje. Šis darbas susideda iš trijų skyrių, kurie dar toliau yra skirstomi į dvi dalis. Pirma dalis I skyriaus yra skirta tikėjimoms susijusius su ąžuolu slavų ir baltų kultūroje, parodant taip pat kai kurias kitas senovinės kultūras, pvz. germanų, greikų, romėnų. Antra dalis yra skirta liepai, kur taip pat inai yra pavaizduota slavų ir baltų liaudies kultūroje. Antras skyrius yra skirtas analizei ir interpritacijai ąžuolo ir liepos motyvams bei funkcijams liaudies literatūroje. Šie medžiai buvo pavaizduoti tokiose folklorinėse žanrose, kaip dainos, legendos, pasakos, patarlės, mįslės ir tt. Trečiame skyriuje yra analizuojami lenkų ir lietuvių poetiniai kūriniai sukurti XIX – XX a. pradžioje, kuriuose astsirado ąžuolo arba/ir liepos motyvai. Tyrimo rezultatas yra konstatavimas, kad ąžuolas buvo aiškiai populiaresnis negu liepa, o taip pat, kad XIX – XX a. pradžios poezijoje lenkų ąžuolas ir liepa buvo paminėti dažniausiai nei lietuvių ąžuolas ir liepa, nes lietuvių literatūra šiame laikotarpije pradėjo tik tai formuotis.
Master work Image oak and lime trees in the Polish and Lithuanian literature XIX – early XX century. A comparative study is an attempt to outline the motives and functions of oak and lime trees in the culture and literature of the Polish and Lithuanian in a comparative perspective. The main purpose of this study is to find the answer to the question of how the functioning of these trees in these two cultures and to determine the differences and similarities in the methods of imaging these themes in the poetry of Polish and Lithuanian XIX – early XX century. This master work consists of three chapters, each of which is further divided into two parts. Part one of the first chapters is devoted to beliefs concerning the oak in the culture of the Slavic and Baltic compared to some other ancient cultures, such as Germanic, Greek, Roman. While the second part is devoted to the lime tree, where she has also been presented mainly in the folk culture of Slavs and Balts. Chapter II is devoted to analyzing and interpreting the motives and functions of oak and lime trees in the oral folk. These trees have occurred in such genres of folklore such as songs, pride, legends, fables, stories, proverbs, riddles, etc. Chapter III is devoted to the analysis of Polish and Lithuanian poetry created in the XIX – early XX century, which appeared in recitals oak and / or limes. Based on the audited material have to ascertain that the literature of XIX – early XX century oak clearly more popular than lime, and that in the poetry of this period Polish oak and lime set a higher turnout than the Lithuanian oak and lime, because Lithuanian literature in this period only began to shape.
Praca magisterska Obraz dębu i lipy w literaturze polskiej i litewskiej XIX – p. XX wieku. Studium porównawcze jest próbą zarysu motywów i funkcji dębu i lipy w kulturze oraz literaturze polskiej i litewskiej w ujęciu komparatywistycznym. Zasadniczym celem pracy jest znalezienie odpowiedzi na pytanie o sposobach funkcjonowania tych drzew w obu wyżej wymienionych kulturach ludowych, a także ustalenie różnic i podobieństw w sposobach obrazowania danych motywów w poezji polskiej oraz litewskiej XIX – pocz. XX wieku. Niniejsza praca magisterska składa się z 3 rozdziałów, z których każdy dzieli się z kolei na dwie części. Cześć pierwsza rozdziału I. została poświęcona wierzeniom dotyczącym dębu w kulturze słowiańskiej oraz bałtyckiej na tle niektórych innych kultur starożytnych, jak np. germańska, grecka, rzymska. Natomiast część druga została poświęcona lipie, gdzie również została ona zaprezentowana głównie w kulturze ludowej Słowian i Bałtów. Rozdział II został poświęcony analizie i interpretacji motywów i funkcji dębu i lipy w ustnej twórczości ludowej. Drzewa te wystąpiły w takich gatunkach folklorystycznych, jak pieśni, dumy, legendy, bajki, opowiadania, przysłowia, zagadki itd. Z kolei rozdziale III analizie zostały podane polskie i litewskie utwory poetyckie powstałe w XIX – pocz. XX wieku, w których pojawiały się motywy dębu lub/oraz lipy. Na podstawie zbadanego materiału należy konstatować, że w literaturze XIX – pocz. XX wieku dąb jednoznacznie cieszyły się większą popularnością niż lipa, a także że w poezji omawianego okresu polski dąb i lipa wyznaczyły się większą frekwencją niż dąb i lipa litewska, bowiem literatura litewska w omawianym okresie zaczynała się dopiero kształtować.