Beyond ideology of interpellation: a psychoanalytic exploration of enjoyment in unconventional gameplay
Daukša, Dainius |
Nors vaizdo žaidimai paprastai priskiriami pramogų industrijai, kritiškai nusiteikę tyrėjai juos vertina kaip sudėtingas, kultūriškai reikšmingas socialinės dinamikos išraiškas. Remiantis ideologijos kritika ir marksistu Louisu Althusseriu, žaidimai laikomi ideologijos nešėjais, kurie manipuliuoja ir formuoja žaidžiančius subjektus per žaidimo mechanikas bei taisykles ir atkartojančiais dominuojančių ideologijų reikalavimus. Tačiau Althusserio požiūris neatsižvelgia į subjektyvią žaidėjo patirtį, ypač į jo varas, geismą ar jouissance ir nesugeba tinkamai paaiškinti, kodėl žaidėjai apskritai įsitraukia į potencialiai represyvias ideologines struktūras. Šiame baigiamajame darbe teigiame, kad psichoanalitinių koncepcijų integravimas pagilina vaizdo žaidimų tyrėjų atliekamą ideologijos kritiką. Tyrinėjant netradicinius žaismo pavyzdžius ir pasitelkiant tokias sąvokas kaip jouissance, atskleidžiamos žaidėjų įsitraukimo priežastys, parodant, kaip jie patiria malonumą nepaisant žaidimuose įtvirtintų ideologinių struktūrų.
While video games are widely perceived as entertainment products, a critical academic turn by ludologists views them as complex cultural artifacts and significant expressions of culture and social dynamics. Influenced by ideology critique and French Marxist Louis Althusser, this perspective highlights games as carriers of ideology, potentially manipulative, and mechanisms for interpellation, shaping players via gameplay mechanics and rules, echoing the demands of dominant ideologies. However, an Althusserian approach overlooks the player's subjective experience, particularly drives, desires, or enjoyment (jouissance), failing to adequately explain why players engage with potentially oppressive ideological structures in the first place. In response, the thesis argues that incorporating psychoanalytical concepts can deepen the ludological critique of ideology. By exploring unconventional gameplay examples through concepts like jouissance, the thesis reveals more nuanced reasons for player engagement, demonstrating how enjoyment can be derived despite, or even because of, ideological structures embedded in games.